نوار مغز می تواند با اندازه گیری و ثبت فعالیت الکتریکی درون مغز، سلامت مغز و عملکرد مناسب آن را مشخص کند. تفاوت نوار مغز سالم و ناسالم مبنای تشخیص بسیاری از بیماری ها توسط پزشک است. اگر بدانید که نوار مغز سالم چگونه است؟ می توانید راحت تر به تفسیر نوار مغز بپردازید. البته تفسیر نوار مغز غیر نرمال و نرمال فقط توسط پزشک متخصص قابل انجام است؛ اما اگر شما می‌خواهید بدانید که نحوه بررسی نوار مغز نرمال چگونه است؟ یا راحت‌تر جواب نوار مغز نرمال را تفسیر کنید با ما همراه باشید. در ادامه مقاله قصد داریم در مورد تفاوت نوار مغز نرمال و غیر نرمال با شما صحبت کنیم.
چه مواردی نشان دهنده نوار مغز ناسالم و غیر طبیعی است؟
نوار مغز سالم دارای الگوی مشخصی از جهت دامنه، نوسان و میزان ارتفاع موج ها است. اگر دامنه، نوسان و ارتفاع هر یک از موج ها افزایش پیدا کند، نوار مغز ناسالم تشکیل می شود. نوار مغز نرمال از امواج نوسانی منظم و یکنواخت تشکیل شده است که با حالت آرامش فرد مطابقت دارند. اما وقتی فرد در حالت سکون قرار می گیرد، ولی امواج غیر طبیعی در نوار مغز او دیده می شوند که غیر یکنواخت و نامنظم هستند، می توان گفت که فرد دارای نوار مغز غیر طبیعی است.
این موضوع در هنگام ثبت فعالیت مغز در طول خواب نیز صدق می کند. به طوری که در حالت خواب نرمال، امواج دارای الگوی مشخصی هستند؛ اما اگر فرد دارای اختلالات خواب مانند حمله خواب، خواب آلودگی، خواب گردی، کابوس های شبانه و غیره باشد، می توان نوسان نوار مغز را در طول خواب مشاهده کرد. بنابراین، نوسان، غیر یکنواختی و همچنین نامنظم بودن امواج در این شرایط، نشان دهنده نوار مغز غیر نرمال است.
فرق نوار مغز سالم و ناسالم در چیست؟
پزشکان برای بررسی تفاوت نوار مغز سالم و ناسالم در ابتدا یک الگوی مشخصی را از نوار مغز افراد سالم ثبت می کنند. در نوار مغز سالم، هیچ گونه ناهنجاری، نامنظم بودن یا غیر یکنواخت بودن امواج دیده نمی شود. همه امواج دارای طول، ارتفاع و سرعت مشخصی هستند که کاملا طبیعی به نظر می رسند. اما تفاوت نوار مغز سالم و ناسالم زمانی پدیدار می شود که امواج نوار مغز ، نامتعادل و غیر یکنواخت باشند و بتوان ناهنجاری های زیادی را در ارتفاع و شکل امواج مشاهده کرد.
برای تفسیر نوار مغز سالم و ناسالم باید حتما به تغییر شکل نمودارها دقت کرد. اگر در یک ناحیه از نمودارها، تغییرات زیادی به شکل متناوب دیده می شوند، احتمال ناسالم بودن نوار مغز و وجود مشکل در آن وجود دارد. حال این تغییرات می تواند در دامنه، فرکانس و شکل هر یک از موج ها دیده شود.
تفسیر نوار مغز سالم و ناسالم
تفسیر الکتروانسفالوگرافی پیچیدگی های خاص خودش را دارد. برای تفسیر نوار مغز نرمال و غیر نرمال، لازم است که پزشک حدود 100 صفحه از نوار مغز را مورد ارزیابی قرار دهد تا متوجه امواج غیر طبیعی شود.
با توجه به اصطلاحات و پیچیدگی های تفسیر نوار مغز، فقط یک متخصص مغز و اعصاب که تجربه کافی در این زمینه دارد، می تواند تفاوت نوار مغز سالم و ناسالم را مورد بررسی قرار دهد. تفسیر نوار مغزی باید با توجه به امواج موجود در این نوار و همچنین اصطلاحات نوار مغزی انجام شود که در ادامه به آن ها اشاره می کنیم.
- F: این بخش مربوط به لوب های پیشانی است که در بخش پیشانی مغز و پشت پیشانی قرار دارند. این لوب ها مسئول حرکات ارادی و تفکر آگاهانه هستند. به طور مثال، اگر می خواهید تصمیم به ناهار خوردن بگیرید، این امواج شکل می گیرند.
- T: لوب های گیجگاهی هستند که در دو طرف سر و بالای گوش های شما قرار دارند. این لوب ها وظیفه ایجاد خاطرات و احساسات مختلف را در شما برعهده دارند و در ادراک، شنیدن و گفتار شما نقش بسیار مهمی را ایفا می کنند.
- P: این مورد مربوط به لوب های آهیانه ای است که در بالای سر و پشت لوب های پیشانی قرار می گیرند. این لوب ها وظیفه مهمی را در توانایی خواندن، نوشتن و حل مسائل ریاضی ایفا می کنند. همینطور برای احساس کردن، درک کردن و قضاوت کردن این لوب ها نقش مهمی را برعهده دارند.
- O: لوب های پس سری با این نام شناخته می شوند که در پشت مغز قرار دارند و مسئول حس بینایی ما هستند. این لوب ها اطلاعات را از چشم ها دریافت می کنند و هر آن چیزی که در اطراف خود می بینیم را ترجمه می کنند.
به غیر از موارد فوق، برای تفسیر نوار مغز ناسالم باید حتما به امواج موجود در مغز که بازه فرکانس مختلفی را تشکیل می دهند، توجه داشت. به طور کلی، 4 فرکانس اصلی در نوار مغز دیده می شوند که شامل موارد زیر هستند:
- امواج دلتا (محدود فرکانس تا 4 هرتز): امواج دلتا معمولا در امواج مغزی نوزادان دیده می شود. این امواج در بزرگسالان با مراحل عمیق خواب مرتبط هستند و اگر فرد دچار تشنج پنهان باشد، می توان تشنج نوار مغز غیر طبیعی را مشاهده کرد.
- امواج تتا (محدود فرکانس از 4 هرتز تا 7 هرتز):امواج تتا بیشتر در سنین نوجوانی دیده می شود. در افراد مسن این امواج فقط در هنگام خواب آلودگی مشاهده می گردند.
- امواج آلفا (محدوده فرکانس از 7 هرتز تا 13 هرتز): امواج آلفا زمانی فعال می شوند که مغز آرام است. این امواج معمولا در نواحی پس سری و عقبی مغز دیده می شوند و به ندرت در طول تفکر و محاسبات ذهنی و حل مسئله مشاهده می شوند. محدوده فرکانس امواج آلفا در بیشتر بزرگسالان حدود 9 تا 11 هرتز هستند.
- امواج بتا (محدود فرکانس از 14 هرتز تا حدود 30 هرتز):امواج بتا دارای دامنه کمی هستند و با تمرکز، ذهن مشغول و اضطراب و تصمیم برای حرکت کردن مرتبط هستند.
عوامل تأثیر گذار در تفسیر نوار مغزی
عوامل مختلفی وجود دارند که می توانند روی نوار مغز طبیعی تاثیر داشته باشند. از این رو افرادی که قصد انجام نوار مغز و تفسیر آن را دارند، حتما باید در مورد اقدامات موثر روی جواب نوار مغز نرمال از پزشک خود سوال بپرسند. از جمله عوامل موثر روی تفسیر نوار مغزی، می توان به موارد زیر اشاره کرد:
- داشتن فعالیت بدنی
- خواب آلودگی
- تعریق
- درجه حرارت بدن
- مصرف برخی از داروها
- مصرف کافئین قبل از انجام تست
- مصرف دخانیات قبل از تست
گرفتن نوار مغز و تفسیر آن در منزل توسط مرکز خدمات پزشکی آلفاطب
تفاوت نوار مغز سالم و ناسالم می تواند از سوی پزشک متخصص با بررسی و تفسیر دقیق مشخص شود. مرکز خدمات پزشکی آلفاطب امکان گرفتن نوار مغز در منزل را برای شما فراهم کرده است تا اگر در خانه حضور دارید، بتوانید از خدمات این مجموعه استفاده کنید.
تفسیر نوار مغز با کمک متخصص مغز و اعصاب مرکز خدمات پزشکی آلفاطب انجام می‌شود. شما می توانید برای دریافت نوبت جهت گرفتن نوار مغز و تفسیر آن در منزل، با مرکز خدمات پزشکی آلفاطب در ارتباط باشید تا نیرو به منزل شما اعزام شود. پس از انجام نوار مغز در خانه، تفسیر آن توسط پزشک متخصص انجام خواهد شد.
