قرصهای کنترل ادرار در سالمندان معمولاً برای درمان بیاختیاری ادرار تجویز میشوند. یکی از داروهای رایج اکسی بوتینین (Oxybutynin) است که به کاهش فعالیت بیش از حد مثانه و بهبود کنترل ادرار کمک میکند. این دارو با شل کردن عضلات مثانه، علائم بیاختیاری را کاهش میدهد. با این حال، مصرف این قرصها باید تحت نظر پزشک باشد، زیرا ممکن است عوارض جانبی مانند خشکی دهان، یبوست یا سرگیجه ایجاد کنند. علاوه بر دارو، تغییرات سبک زندگی مانند تمرینات کگل نیز میتوانند به بهبود کنترل ادرار در سالمندان کمک کنند.
در ادامه بیشتر به بررسی انواع قرص کنترل ادرار در سالمندان خواهیم پرداخت و علاوه بر آن روشهای درمانی جایگزین را هم معرفی خواهیم کرد.
بیاختیاری ادرار در سالمندان چیست؟
بی اختیاری ادرار یک عارضه رایج میان سالمندان و بزرگسالان است که ناخودآگاه با خروج غیرقابل کنترل ادرار روبرو میشوند.
البته این مشکل ممکن است در هر سنی و برای هر فردی اتفاق افتد، اما احتمال رخ دادن آن میان سالمندان بیشتر است. زیرا با پا گذاشتن به سنین بالا، بدن دچار تغییراتی میشود و درصد بی اختیاری ادرار ارتقا مییابد. این تغییرات میتواند در موارد زیر خلاصه شود:
- نشت ادرار
- دچار ریزش ادرار
- عدم کنترل مثانه و روده
جالب است بدانید، میان خانمهای بالاتر از سن 60 سال، از هر دو نفرشان، یک نفر با مشکل بی اختیاری روبرو است و دائماً با آن دست و پنجه نرم میکند.
علل بیاختیاری ادرار در سالمندان
قبل از معرفی اسم قرص بیاختیاری ادرار سالمندان، خوب است با دلایل رایج این مشکل آشنا شوید. موارد متعددی میتواند روی سلامتی این ناحیه تاثیر گذار باشد که به رایجترین آن میپردازیم:
- بیماری آلزایمر
- بیماری پارکینسون
- احتقان
- حمله قلبی
- چاقی بیش از حد
- بزرگی غده پروستات
- اسکلروزیس چندگانه
- افسردگی شدید
- مصرف الکل و برخی داروها
- عفونت ادراری
- شل و تضعیف عضلات کف لگن و شکم
- زایمان
- بارداری قبلیی
- دوران یائسگی
بی اختیاری ادرار در سالمندان به عنوان بیماری مطرح نمیشود، در واقع بیشتر اوقات به عنوان یک عادت یا بیماری یا مشکلات زمینهای به حساب میآید و برای تعیین علت اصلی آن باید نزد پزشک متخصص مراجعه کرد.
نقش داروها در کنترل بیاختیاری ادرار
داروهای متعددی به عنوان قرص برای کنترل ادرار سالمندان تجویز میشود که عمدتاً برای بی اختیاریهای خفیف الی متوسط کاربرد دارد. هر کدام از داروها با عملکرد متفاوت طراحی شدهاند و بر کاهش انقباضات مثانه اثرگذار هستند.
با مصرف قرص بی اختیاری ادرار سالمندان بلوک گیرندههای موسکارینی در عضله موجب کاهش انقباض عضله و کاهش خس فوریت و بی اختیاری ادراری میشود.
قرص کنترل ادرار در سالمندان
در این بخش به معرفی بهترین قرصهای کنترل ادرار در سالمندان میپردازیم:
داروهای آنتی کولینرژیک:
آنتی کولینرژیکها قابلیت کنترل مثانه بیش فعال را دارند و میتوانند برای رفع بی اختیاری موثر باشند. از جمله داروهای آنتی کولینرژیک میتوان به اکسی بوتینین، تولترودین، فزوترودین، سولیفناسین، تولترودین اشاره کرد.
اکسی بوتینین یکی از مطرحترینها در لیست اسم قرص کنترل ادرار در سالمندان است که فشار را از روی مثانه برمی دارد و بی اختیاری ادرار در سالمندان را کنترل میکند. قرص تولترودین نیز موجب کاهش انقباضات مثانه میشود و برای افراد دارای مثانه حساس یا درگیر مشکلات عصبی هستند، قابل تجویز است.
مهارکنندههای بتا – 3:
این دسته از قرص برای تنظیم فشار خون تجویز میشوند و خطرات ناشی از فشار خون را کنترل میکند. همچنین برای درمان میگرن و کاهش استرس و اضطراب موثر است. در مواقعی که تکرر ادرار و بی اختیاری به خاطر استرس و تنشهای روزانه است، مهارکنندههای بتا – 3 میتواند کارساز باشد.
داروهای طبیعی و مکملهای گیاهی
داروهای طبیعی برای کنترل ادرار نیز موثر بودهاند و از گذشتههای دور به عنوان راهکارهای پرکاربرد برای رفع مشکلات سیستم ادراری پیشنهاد میشدند. با مصرف این دسته از داروها با خواص ضدالتهابی، آرام بخش و تقویت کننده میتوانید علائم را تاحدودی در سالمند خود بهبود بخشید:
- تخم کتان: یکی از داروها مکمل برای بی اختیاری ادرار در سالمندان، تخم کتان است. این ماده گیاهی دارای فیبر و اسیدهای چرب امگا 3 موجب بهبود عملکرد روده میشود و با رفع یبوست فشار بیش از حد را از مثانه برمی دارد. برای مصرف کافی است یک قاشق از آن را در یک لیوان آب گرم بریزید و میل کنید.
- ریشه سنبل الطیب: یکی از داروهای طبیعی برای کنترل ادرار، ریشه سنبل الطیب است. این گیاه آرام بخش اسپاسم و درگیریهای عضلانی مثانه را رفع میکند و حتی خواب بهتری را برای سالمندان به ارمغان میآورد. برای مصرف آن کافی است یک قاشق چای خوری پودر را در یک لیوان آب داغ دم کنید و برای چند دقیقه صبر کنید تا دم بکشد.
- زنجبیل و دارچین: این دو گیاه پرخاصیت موجب بهبود گردش خون و تقویت عضلات لگ میشود و میتواند بر عملکرد مثانه موثر باشد. همچنین برای درمان عفونتهای مثانه بسیار موثر است.
- عصاره برگ زغال اخته: از دیگر روشهای درمانی مکمل میتوان به زغال اخته اشاره کرد. این ماده گیاهی دارای آنتی اکسیدان قوی است که به بهبود عفونت سیستم ادراری کمک میکند و موجب بهبود عملکرد مثانه میشود.
تمرینات و فیزیوتراپی برای بهبود کنترل ادرار
در کنار مصرف قرص بی اختیاری ادرار سالمندان، به تشخیص پزشک انجام تمرینات فیزیوتراپی نیز پیشنهاد میشود. فیزیوتراپی و تمرینات کف لگن موجب بهبود عضلات و کنترل بهتر مثانه میشود و در طول زمان به فرد کمک میکند:
- تمرینات کگل سنگ بنای فیزیوتراپی به انقباض و شل شدن عضلات کف لگن کمک میکند و با تکرار آن به مرور زمان موجب تقویت عضلات میشود.
- به کمک روشهای درمانی الکتریکی به تقویت عضلات کف لگن کمک میکنید. این روش زمانی پیشنهاد میشود که فرد از تمرینهای حرکتی بازمانده و تکرار آنها هیچ تاثیری برای او ندارد.
تغییرات سبک زندگی برای کاهش بیاختیاری ادرار
سبک زندگی و رژیم غذایی میتواند بر رفع بی اختیاری سالمندان تاثیرگذار باشد و تاحدودی نشانههای آن را رفع کند:
مصرف مایعات در حجم مناسب
مصرف مایعات باید در حد ایده آلی در نظر گرفته شود و بیشتر از یک و نیم لیتر در روز جایز نیست. بهتر است مصرف مایعات را در طول روز پخش کنید و افراد دارای شب ادراری باید از ساعت 8 شب به بعد مصرف مایعات را قطع کنند. همچنین نوشیدن نوشیدنیهای حاوی کافئین و الکل توصیه نمیشود.
کنترل چاقی و کاهش وزن
یکی از اقدامات موثر بر درمان بی اختیاری سالمندان، کنترل چافی و کاهش وزن است. با داشتن رژیم غذایی سالم میتوان کاهش وزن قابل توجهی را تجربه کرد.
درمان یبوست
درمان یبوست بر روند درمان تاثیرگذار است و توصیه میشود سالمندان باید حداقل سه بار در هفته دفع مدفوع داشته باشند. به همین خاطر، مصرف میوهها و سبزیجات دارای فیبر برای دفع ضروری است.
مراقبتهای لازم در منزل برای سالمندان
مصرف قرص بی اختیاری ادرار سالمندان و تغییر سبک زندگی تنها با مراقبتهای مداوم و توجه کافی خانواده به نتیجه میرسد. اگر سالمندتان در خانه با چالشهای مختلفی روبرو است و بنا به دلایلی مشکل بی اختیاری دارد، بهتر است توجه کافی به او داشته باشید. متاسفانه به خاطر دغدغه و مشکلات متعدد خانواده کمتر کسی فرصت مراقبت از سالمندان در خانه را دارد. به همین دلیل، حضور پرستار در خانه بسیار کارساز است و کمی از بار مسئولیتها میکاهد. مراقبتهای پرستاری در منزل میتواند در مصرف به موقع داروها، همراهی سالمند در انجام کارهای روزانه، مصرف وعدههای غذایی سالم، نظافت و … کمک کننده باشد و موجب بهبود روند درمانی شود.
جمعبندی و نتیجهگیری
بی اختیاری ادرار یکی از اتفاقات رایج بر اثر افزایش سن است که با علائم مختلف خودش را نشان میدهد. معمولاً افراد دارای سن 40 به بالا با مشکل بیش فعالی، تحریک پذیری، اختیاری و تکرر ادرار روبرو میشوند و این مشکل میان سالمندان به وضوح دیده میشود. مصرف قرص بی اختیاری ادرار در سالمندان و رعایت نکات مراقبتی و انجام فعالیتهای ورزشی موثر میتواند تا حدودی این مشکل را رفع کند و تحت نظر بودن پزشک برای درمان آن بسیار اهمیت دارد.
نزدیکان و دیگر اعضای خانواده باید نسبت به این اتفاق واکنش خاصی نشان ندهند و در انجام کارهای روزانه و مراقبتهای لازم همراه سالمند باشند. در صورت نیاز نیز استخدام پرستار در منزل برای راهکارهای پزشکی و روند درمانی پیشنهاد میشود.
خدمات آلفاطب برای سالمندان مبتلا به بیاختیاری ادرار
اگر سالمند عزیز شما از بیاختیاری ادرار رنج میبرد و به دنبال راهکارهای درمانی مؤثر هستید، تیم متخصصان آلفاطب آماده ارائه مشاوره و خدمات مراقبتی در منزل است. برای اطلاعات بیشتر و دریافت خدمات با ما تماس بگیرید.
مرکز ما با کسب دانش و تجربه بالا توانسته در روند درمانی بیماران و مراقبت از سالمندان به یاری خانوادهها بیاید و در محیط امن خانه خدمات گستردهای ارائه دهد. پرستاران این مرکز توانایی بالایی برای مراقبت از سالمندان و بیماران دارند و در تلاشاند همانند عضوی از خانواده آنان خدمت رسانی کند. با ما تماس بگیرید: