از کجا بفهمیم کیست داریم؟ سوالی که هر دختر و خانمی باید بپرسد!

اگر می‌پرسید از کجا بفهمیم کیست داریم؟ باید به علائمی مانند درد، تورم یا برآمدگی در زیر پوست توجه کنید. کیست‌ها معمولاً به صورت توده‌های کوچک و پر از مایع زیر پوست احساس می‌شوند و ممکن است در هر قسمتی از بدن ظاهر شوند. برای تشخیص دقیق‌تر، مراجعه به پزشک و انجام معاینات بالینی یا تصویربرداری مانند سونوگرافی توصیه می‌شود.

اگر دختران جوانی هستید و نسبت به علائم کیست تخمدان احساس ناراحتی می‌کنید یا به عنوان مادر دوست دارید وضعیت فرزندتان بهبود یابد، در این مطلب اطلاعات کافی در اختیارتان قرار می‌دهیم.

از کجا بفهمیم کیست داریم؟

کیست‌ها از نظر ظاهری و موقعیتی که قرار می‌گیرند، با یکدیگر فرق می‌کنند. بیشتر آن‌ها خطری به همراه ندارند، اما علائم و نشانه‌هایشان کمی آزاردهنده است. گاهی در شرایط خطرساز موجب بروز درد و افزایش بیش از حد وزن می‌شود و ممکن است به اندام زنانه آسیب برساند. به همین خاطر، این سوال: از کجا بفهمیم کیست داریم در دختران بسیار شایع است و برای درمان آن، تشخیص به موقع می‌تواند کمک کننده باشد.

این بیماری میان خانم‌ها و دختران جوان بسیار شایع است و حدود 25 درصد از آن‌ها را درگیر خود کرده. طوری که سنین باروری با علائم کیست رحم روبرو می‌شوند.

کیست چیست و چرا به وجود می‌آید؟

قبل از پرداختن به این که از کجا بفهمیم کیست تخمدان داریم یا رحم، به معرفی آن می‌پردازیم. کیست‌ها ظاهری توده‌ای شکل دارند و می‌توانند در هر نقطه‌ای بدن به وجود آیند. برخی از آن‌ها بسیار سفت و جامد هستند و برخی دیگر نرم و به حالت مایع شکل می‌گیرند. کیست‌ها می‌توانند خوش خیم باشند و در مواقع نادر، به صورت بدخیم ظاهر می‌شوند.

کیست تخمدان از نوع رایج‌ترین کیست‌ها میان خانم‌ها است که از کیسه‌های پر مایع تشکیل شده و می‌تواند یک یا هر دو تخمدان را درگیر کند. بیشتر اوقات بدون علائم هستند و در برخی مواقع با دردهای وحشناک خودش را نشان می‌دهد.

انواع کیست‌های شایع در زنان

کیست در انواع مختلف براساس موقعیتی که در آن ظاهر می‌شود، دسته بندی شده است:

کیسته سینه:

توده‌های شکل گرفته در سینه و پستان خانم‌ها که بیشتر مواقع غیرسرطانی است، از نمونه کیست‌های رایج در خانم هاست. اما احتمال بروز کیست‌های سرطانی در سینه وجود دارد. بنابراین تشخیص به موقع آن می‌تواند از بروز مشکلات متعدد پیشگیری کند.

کیست تخمدان:

این مدل کیست ناحیه تخمدان خانم‌ها را درگیر می‌کند و می‌تواند موجب بروز درد در ناحیه کمر ران، حساسیت سینه‌ها، تورم شکم، نفخ و اختلال در دوره قاعدگی شود. این مدل کیست جز رایج ترین کیست در میان خانم ها و دختران جوان است و توجه و مراقبت های لازم از بروز علائم خطرآفرین پیشگیری می کند.

به طور کلی، کیست‌های تخمدان در دو نوع عملکردی و پاتولوژیک تقسیم می‌شوند:

کیست‌های عملکردی:

این مدل کیست طی چرخه‌های قاعدگی شکل می‌گیرند و دارای دو نوع مختلف فولیکولی و کیست جسم زرد هستند. مدل فولیکولی زمانی شکل می‌گیرد که فولیکول تخمک توانایی آزادسازی ندارد و به کیست تبدیل می‌شود. کیست جسم زرد نیز، بعد از آزادسازی فولیکول و زرد شدن آن ایجاد می‌شود.

کیست‌های پاتولوژیک:

این مدل کیست به طور غیرطبیعی بر اثر رشد غیرعادی سلول‌ها شکل می‌گیرد و در دسته‌های کیست درموئید، آدنوم و اندومتریوما تقسیم می‌شود. مدل‌های پاتولوژیک به خودی خود رفع نمی‌شوند و به درمان نیاز دارند.

کیست رحم:

کیست‌های رحمی شامل توده‌هایی هستند که روی دیواره داخلی رحم قرار می‌گیرند و بیشتر خانم‌ها به آن دچار می‌شود و احتمال رخ دادن آن میان دختران جوان کمتر است. این دسته از کیست‌های خانم معمولاً توده‌های غیرسرطانی هستند و در سال‌های باروری داخل رحم رشد می‌کنند.

علائم کیست تخمدان و رحم

کیست‌های کوچک تخمدان تا زمانی که بزرگ نشوند، هیچ علائمی ندارند، اما به محض بزرگ شدن با نشانه‌های زیر همراه هستند:

• احساس درد در ناحیه لگن و کمر
• درد هنگام رابطه جنسی
• حرکات دردناک روده
• رشد موهای زائد در صورت
• بروز جوش و آکنه‌های مقاوم
• احساس نفخ ناحیه پایین شکم

این مشکل به دلایل مختلف و تغییرات ایجاد شده در تخمدان‌ها به وجود می‌آیند و بیشتر خانم‌ها به خاطر ژنتیکی بودن با این عارضه روبرو می‌شوند.

علائم کیست در دختران مجرد

این روزها به خاطر سبک زندگی ناسالم و مصرف وعده‌های غذایی غیراصولی، دختران مجرد و جوان با کیست تخمدان مواجه می‌شود. معمولاً علائمی که دختران جوان به خاطر کیست تجربه می‌کنند به شرح زیر است:

• درد در فواصل دوره‌های ماهانه
• درد لگن
• نفخ شدید
• از هوش رفتن

در صورت مواجه شدن با علائم کیست تخمدان دختران جوان، باید برای بررسی‌های دقیق به پزشک مراجعه شود. دردهای لگن و بین دوره‌های قاعدگی به سختی تسکین می‌یابند و فرد احساس فشار زیادی در لگن خود تجربه می‌کند. در این مواقع برای جواب سوال از کجا بفهمیم کیست داریم دختر مجرد به انجام سونوگرافی تخمدان مجبور می‌شود و نتیجه آن به طور واضح وضعیت تخمدان‌ها را شرح می‌دهد.

علائم کیست در زنان متأهل

یکی از نگرانی‌ها میان خانم‌های متاهل هنگام مواجه شدن با کیست تخمدان، پریود نشدن یا پریود نامنظم است. این عارضه بر چرخه قاعدگی تاثیر منفی می‌گذارد و در زنان نشانه‌های زیر را به همراه دارد:

• تکرر ادرار
• درد شدید لگن
• تورم شکم
• بروز لخته خود در پریود
• پریودهای سنگین یا سبک‌تر از حالت عادی

در صورت بروز علائم خطر کیست تخمدان مانند تب، خونریزی غیرعادی، تنفس تند و شدید، حالت تهوع و استفراغ، ضعف و سرگیجه باید خیلی برای بررسی‌های دقیق نزد متخصص زنان و زایمان بروید.

چگونه می‌توان کیست را تشخیص داد؟

برای تشخیص این عارضه متخصص زنان از آزمایشات و معاینات پزشکی استفاده می‌کنند. موارد زیر شما را به این سوال از کجا بفهمیم کیست رحم داریم؟ می رساند:

معاینات پزشکی

دکتر زنان به کمک معاینه لگن، رحم و چکاپ تخمدان می‌تواند به کیست تخمدان پی ببرد. در صورتی که تخمدان‌ها بیش از حد متورم شده باشد، آزمایشات دقیق‌تر صورت می‌گیرد.

روش‌های تصویربرداری (سونوگرافی)

سونوگرافی یکی از بهترین روش‌های تشخیصی از نظر متخصصان زنان است. این راهکار به دو سبک متفاوت سونوگرافی شکمی و واژینال انجام می‌شود. برای انجام سونو واژینال باید به پشت روی تخت دارز بکشید و پاهایتا را با کنید. پزشک بعد از کشیدن روکش پلاستیکی روی مبدل صوتی آن را وارد دهانه رحم می‌کند. با حرکت مبدل، تصاویر از تخمدان‌ها به ثبت می‌رسد و داخل صفحه مانیتور قابل نمایش است.

برای انجام سونوگرافی شکمی نیز به پشت روی تخت می‌خوابید و ژل مخصوص روی ناحیه شکم می‌مالید. سپس مبدل صورتی روی پوست شکم قرار می‌گیرد و تصاویری از ناحیه رحم و تخمدان‌ها گرفته می‌شود.

با انجام این دو آزمایش، به سوال از کجا بفهمیم کیست تخمدان داریم؟ خواهید رسید.

آزمایش‌های هورمونی و تشخیصی

گاهی دل درد و کیست با علائم هورمونی همراه است. برای این که دلیل تغییرات هورمونی مشخص شود، انجام تست‌های هورمونی توسط پزشک ضرورت دارد. از نشانه‌های اختلالات هورمونی می‌توان به تنبلی تخمدان، رویش موهای زائد، تغییرات خلق و خو، ناباروری، چاقی و … اشاره کرد. این آزمایش معمولاًً در روز سوم پریودی انجام می‌شود و شامل فاکتورهای متعددی مانند FSH، LH، پروژستورن، استروژن و پرولاکتین است. شرایط روحی و جسمی روی نتیجه این آزمایش تاثیر مستقیم می‌گذارد و توصیه می‌شود قبل از انجام آن در حالت مناسبی قرار داشته باشید.

کیست تخمدان چه خطراتی دارد؟

علائم خطر کیست تخمدان شامل درد شدید زیر شکم، اختلال در دوره پریودی، احساس درد و فشار زیاد حین رابطه و لکه بینی است. عوارض کیست تخمدان در بارداری نیز می‌تواند مشکل ساز باشد و فرد را با درد شدید، خونریزی داخل کیست و پیچ خوردگی روبرو سازد. بدین ترتیب دوره بارداری با مشکلات خطر آفرین روبرو می‌شود.

توصیه پزشکان در رابطه با کیست‌های تخمدان درمان به موقع آن است. زیرا عوارض آن مانند تنفس شدید، دردهای ناگهانی، تب و استفراغ، سرگیجه و غش سلامتی فرد را تهدید می‌کند و احتمال پارگی کیست و ترکیب شدن آن‌ها شدت می‌یابد.

آیا کیست می‌تواند باعث نازایی شود؟

کیست تخمدان یک مشکل جداگانه به حساب می‌آید و کیست‌هایی که در اندازه کمتر 10 سانتی متر هستند، کمتر در بدن اختلال ایجاد می‌کنند و اکثر کیست‌های تخمدان به مشکل ناباروری ختم نمی‌شوند.

البته بسته به نوع کیست ممکن است اثربخشی آن بر باروری متفاوت باشد. برای مثال کیست‌های اندومتریما موجب دشوار شدن روند باروری می‌شوند و کیست‌های حاصل از تنبلی تخمدان یا همان سندرم تخمدان پلی کیستیک کاهش دفعات تخمک گذاری در بدن را به همراه دارند.

در واقع مواقعی که تخمدان به سختی تخمک رها کند، احتمال باردار شدن کم می‌شود. اما گاهی فرد با کیست تخمدان در بارداری روبرو است و در این شرایط باید تحت نظر پزشک قرار گیرد تا دوره بارداری را با خیال آسوده سپری کند.

آیا کیست تخمدان خودبه‌خود از بین می‌رود؟

در بیشتر مواقع کیست ناخودآگاه درمان می‌شود. مخصوصاً اگر کیست‌ها کوچک باشند و بر اثر چرخه قاعدگی شکل بگیرند. این دسته از کیست‌ها نیازی به درمان ندارند و طی چند هفته الی چند ماه محو خواهند شد.

با انجام سونوگرافی متعدد و پیروی از توصیه‌های پزشک کیست در وضعیت بهبود قرار می‌گیرد. البته در زمانی که پزشک از عدم مشکلات زمینه‌ای در ناحیه تخمدان مطمئن شود.

راه‌های درمان کیست تخمدان

درمان کیست تخمدان براساس بررسی‌های انجام شده توسط پزشک مشخص می‌شود. اگر سایز کیست با به طور غیرطبیعی بزرگ شود و نشانه‌های ناگواری به دنبال آن رخ دهد، درمان آن ضروری است.

از فاکتورهای موثر روی روش درمان می‌توان به نشانه‌ها، ظاهر و اندازه کیست و دوران یائسگی بیمار اشاره کرد.

درمان دارویی و هورمونی

درمان دارویی کیست تخمدان تنها با قرص‌های ضدبارداری قابل پیشروی است. اگرچه مصرف این دسته از قرص‌ها در کاهش سایز کیست تاثیری ندارد، اما از تشدید آن پیشگیری می‌کند و گاهی اوقات پزشک مصرف داروهای دیابت و ضدمقاومت به انسولین مانند متفورمین پیشنهاد می‌شود.

درمان خانگی و تغییرات سبک زندگی

بیشتر کیست‌های تخمدان به کمک روش‌های خانگی و سبک زندگی سالم درمان می‌شود. اگرچه به طور قطع نمی‌توان گفت درمان خانگی کیست موثر است، اما می‌تواند تا حدودی علائم ناراحت کننده را بهبود بخشد و از تشدید آن جلوگیری کند.

جراحی و موارد ضروری برای برداشتن کیست

جراحی کیست تخمدان زمانی انتخاب می‌شود که روش‌های دارویی و مراقبت‌های انجام شده اثری نگذاشته باشد. در مواقعی که کیست بزرگ و پایدار است و عوارض ناگواری به همراه دارد، پزشک تصمیم می‌گیرد به کمک جراحی آن را خارج کند.

همچنین اگر کیست به سرطانی بودن مشکوک باشد، خارج کردن آن ضرورت دارد. دو روش جراحی به نام لاپاراسکوپی و لاپاراتومی برای کیست تخمدان وجود دارد که طی آن بیمار تحت بیهوشی کامل قرار می‌گیرد.

چه زمانی به پزشک مراجعه کنیم؟

اولین کاری که باید بعد از مواجه شدن با علائم کیست تخمدان می‌کنید، رفتن نزد یک پزشک مطمئن و باتجربه در حوزه زنان و زایمان است. هر چه این مشکل سریع‌تر حل شود، از نشانه‌های ناگوار آن درما می‌مانید و دیگر بابت عوارض ناشی از کیست نگران نخواهید بود.

اگر مشکوک به کیست هستید یا با علائم غیرطبیعی روبرو شده‌اید، می‌توانید نزد بهترین متخصص زنان و فوق تخصص مامایی بروید. متخصصی که به عملکرد و حرفه‌ای بودنش اطمینان دارید و یا برای رفتن به مطب دکتر از دوستان و آشنایان مشورت گرفته‌اید.

خدمات آلفاطب در تشخیص و درمان کیست تخمدان در منزل

اگر نگران سلامت خود هستید و علائمی از کیست تخمدان دارید، با پزشکان متخصص آلفاطب تماس بگیرید تا بدون نیاز به مراجعه به مطب، در منزل معاینه و سونوگرافی انجام دهید. با برقراری تماس اطلاعات کافی دراختیارتان قرار می‌گیرد و براساس نیازهای شخصی بهترین دکتر بهتان پیشنهاد می‌شود.

تماس بگیرید: 02126851095 / 09124885082