تشنج اغلب به‌طور مستقیم کشنده نیست؛ اما خطر مرگ با تشنج، بیشتر به عوامل غیرمستقیم وابسته است. خطراتی مانند افتادن، ضربه به سر یا عدم دریافت کمک فوری می‌توانند شرایط را بسیار خطرناک کنند.
در طول یک حمله تشنج، فرد ممکن است کنترل بدن خود را از دست دهد که می‌تواند به سقوط و آسیب‌های جدی منجر شود. در موارد نادر، تشنج می‌تواند کشنده باشد، به‌ویژه اگر فرد به موقع کمک دریافت نکند. بنابراین، مدیریت صحیح تشنج و دسترسی سریع به خدمات پزشکی و درمان به کاهش خطرات کمک می‌کند.
مرکز خدمات پزشکی آلفاطب با ارائه خدمات تخصصی مانند اعزام سریع پزشک و پرستار به منزل و محل بیمار، کمک می‌کند تا مبتلایان به تشنج، از کمک‌های فوری و تخصصی بهره‌مند شوند و در شرایط ایمن‌تری تحت مراقبت قرار گیرند. برای اطلاعات بیشتر و دریافت مشاوره رایگان با مرکز آلفاطب تماس بگیرید.
عوامل خطر مرگ براثر تشنج
شناخت و آگاهی از خطرات تشنج، می‌تواند به ما کمک کند تا به‌موقع اقدام کنیم و از بروز حوادث جدی جلوگیری نماییم. برای اینکه بدانیم چرا تشنج باعث مرگ میشود؟ بهتر است عوامل آن را بررسی کنیم و برای سالم نگهداشتن بیمار در این شرایط تلاش کنیم تا خطر مرگ بر اثر تشنج را کاهش دهیم. عوامل خطر مرگ بر اثر تشنج عبارت‌اند از:
- سقوط
- خفگی
- غرق شدن
- استنشاق مواد غذایی یا مایعات
- اختلالات قلبی
در ادامه هر کدام از عوامل را بیشتر بررسی می‌کنیم.
سقوط
یکی از خطرات شایع هنگام تشنج، سقوط است. بسیاری از افراد در زمان بروز تشنج کنترل خود را از دست می‌دهند و به زمین می‌افتند. این سقوط‌ها می‌توانند عواقب جدی داشته باشند، به‌ویژه اگر فرد در موقعیت‌های خطرناکی مانند بالای پله، نزدیک به اجسام سخت یا در محیط‌های ناایمن قرار داشته باشد. چنین سقوط‌هایی می‌توانند منجر به شکستگی استخوان‌ها، جراحات شدید سر و آسیب به اعضای بدن شوند، که در برخی موارد نیاز به مراقبت‌های پزشکی فوری دارند.
خفگی
یکی دیگر از خطرات جدی تشنج، خفگی است. در برخی موارد، فرد ممکن است در حین تشنج قادر به تنفس صحیح نباشد، که این امر می‌تواند به مشکلات حاد تنفسی و حتی خفگی منجر شود. این خطر به‌ویژه زمانی که فرد به‌تنهایی باشد و کسی برای کمک به او حضور نداشته باشد، افزایش می‌یابد و ممکن است به عوارض جدی یا حتی مرگ منجر شود.
غرق شدن
تشنج در هنگام شنا یا در نزدیکی آب یکی از خطرات جدی است که می‌تواند منجر به غرق شدن شود. فردی که دچار تشنج میشود، توانایی کنترل بدن خود را از دست می‌دهد و اگر در آب باشد، ممکن است نتواند به‌موقع به سطح بیاید یا خود را از آب بیرون بکشد. به همین دلیل، توصیه میشود افراد مبتلا به تشنج، از فعالیت‌هایی مانند شنا یا قرار گرفتن در نزدیکی منابع آب، بدون نظارت پرهیز کنند.
استنشاق مواد غذایی یا مایعات
همچنین، اگر فرد در حال خوردن یا آشامیدن باشد و دچار تشنج شود، مواد غذایی یا مایعات ممکن است به درون ریه‌های او وارد شوند. این موضوع می‌تواند باعث بروز مشکلات جدی مانند آسپیراسیون، عفونت‌های ریوی یا دیگر مشکلات تنفسی شود. به همین دلیل، مهم است که هنگام بروز تشنج، مراقبت‌های ویژه‌ای انجام شود تا خطرات مربوط به این شرایط به حداقل برسد.
اختلالات قلبی
برخی از تشنج‌ها می‌توانند به مشکلات قلبی منجر شوند. در برخی موارد، تشنج ممکن است باعث نامنظم شدن ضربان قلب یا فشار شدید به سیستم قلبی-عروقی شود که در نهایت می‌تواند به نارسایی قلبی و مرگ منجر شود. این مسئله به ویژه برای افرادی که سابقه مشکلات قلبی دارند، بسیار مهم است و نیاز به مراقبت‌های ویژه دارد.
SUDEP یا مرگ ناگهانی صرع چیست؟
یکی از دلایل نادر مرگ بر اثر تشنج، SUDEP یا مرگ ناگهانی صرع است. (Sudden Unexpected Death in Epilepsy) یا SUDEP حالتی است که در آن فرد مبتلا به صرع بدون دلیل مشخصی و به‌طور ناگهانی جان خود را از دست می‌دهد.
طبق آمار Epilepsy Foundation، از هر ۱۰۰۰ نفر مبتلا به صرع، حدود یک نفر به دلیل SUDEP جان خود را از دست می‌دهد. این رقم در افراد مبتلا به صرع کنترل‌نشده تا ۹ نفر در هر ۱۰۰۰ نفر افزایش می‌یابد.
برای کاهش خطر مرگ ناگهانی صرع، رعایت دقیق دستورات پزشک و مصرف منظم داروها اهمیت بسیاری دارد. تغییرات سبک زندگی مانند: داشتن خواب کافی، کاهش استرس و همکاری مداوم با پزشک، می‌تواند به کاهش خطر کمک کند. به گفته سازمان بهداشت جهانی (WHO)، پیگیری منظم روند درمان و همکاری با تیم پزشکی می‌تواند خطر SUDEP را تا ۵۰ درصد کاهش دهد.
عوامل خطر مرگ ناگهانی صرع
به طور کلی عوامل خطر در مرگ ناگهانی صرع عبارت‌اند از:
- صرع کنترل‌نشده: تشنج‌های مکرر که به داروها پاسخ نمی‌دهند.
- تشنج‌های تونیک-کلونیک: تشنج‌های شدید همراه با لرزش و از دست دادن هوشیاری.
- مصرف نادرست دارو: عدم مصرف منظم یا تغییر خودسرانه دوز دارو.
- خواب ناکافی: کمبود خواب که باعث افزایش تعداد و شدت تشنج میشود.
- عوامل ژنتیکی: با اختلال در سیگنال‌های عصبی و افزایش خطر تشنج‌های شدید.
برای اطلاع از تفاوت بیماری‌های صرع و تشنج به مطلب «تفاوت صرع و تشنج» مراجعه فرمایید
کاهش خطر مرگ بر اثر تشنج
خوشبختانه، اقداماتی وجود دارد که می‌تواند خطر مرگ ناشی از تشنج را به میزان قابل توجهی کاهش دهد. طبق گزارش مرکز کنترل و پیشگیری از بیماری‌ها (CDC)، روش‌هایی که می‌تواند به بهبود کیفیت زندگی بیماران و کاهش خطرات تشنج کمک کنند عبارت‌اند از:
- کنترل دارویی: استفاده منظم از داروهای تجویزشده توسط پزشک از موثرترین راه‌ها برای کاهش خطر مرگ بر اثر تشنج است.
- پیشگیری از سقوط: ایجاد محیطی ایمن و بدون خطرات فیزیکی مانند لبه‌های تیز می‌تواند از آسیب‌های شدید جلوگیری کند.
- اطلاع‌رسانی به اطرافیان: آموزش اطرافیان برای کمک به فرد مبتلا به تشنج در مواقع اضطراری بسیار مهم است.
- استفاده از خدمات پزشکی معتبر: همکاری با مراکز درمانی مانند آلفاطب که خدمات پزشکی و پرستاری در منزل ارائه می‌دهند، به کاهش عوارض تشنج کمک می‌کند.
اقدامات پزشکی برای جلوگیری از خطر مرگ ناشی از تشنج و صرع
برای جلوگیری از خطر مرگ بر اثر تشنج، داشتن یک برنامه درمانی جامع و همکاری با پزشک می‌تواند بسیار کمک کننده باشد. برخی اقدامات پزشکی می‌تواند به کاهش خطرات ناشی از تشنج و صرع کمک کند که عبارت‌اند از:
- داروهای ضدتشنج: پزشکان برای کاهش دفعات و شدت تشنج، داروهای ضدتشنج تجویز می‌کنند که مصرف منظم آن‌ها حیاتی است.
- مراجعه منظم به پزشک: دریافت مشاوره تخصصی و تنظیم برنامه درمانی بر اساس تغییرات وضعیت بیمار، اهمیت بالایی دارد.
- پایش مداوم: انجام آزمایش‌های دوره‌ای و استفاده از تجهیزات پیشرفته برای کنترل بیماری و جلوگیری از تشنج‌های شدید ضروری است.
آیا تشنج باعث مرگ میشود؟ مرکز خدمات پزشکی آلفاطب چگونه می‌تواند کمک کند؟
تشنج به‌خودی‌خود معمولاً باعث مرگ نمی‌شود، اما در صورت عدم مدیریت صحیح و به‌موقع، ممکن است خطرات جدی‌ای مانند آسیب‌های ناشی از سقوط، اختلالات تنفسی یا مشکلات قلبی ایجاد کند. مهم‌ترین نکته در هنگام بروز تشنج، دریافت کمک فوری و مناسب است. با مراقبت‌های دقیق و نظارت مستمر می‌توان از خطرات مرتبط با تشنج جلوگیری کرد.
مرکز خدمات پزشکی آلفاطب با ارائه خدمات تخصصی و پرستاری در منزل، به شما این امکان را می‌دهد که بیماران مبتلا به تشنج در محیطی ایمن و تحت نظارت مستمر قرار گیرند. تیم آلفاطب با اعزام پزشک متخصص به منزل، پایش مداوم وضعیت بیمار و ارائه مشاوره‌های تخصصی، خطرات مرتبط با تشنج را به حداقل می‌رساند. این خدمات کمک می‌کند تا بیماران به سرعت و به‌درستی تحت مراقبت قرار گیرند، بدون نیاز به مراجعه به مراکز درمانی، در خانه خود از بهترین مراقبت‌ها بهره‌مند شوند.
