گاهی اوقات بروز برخی علائم می‌تواند شما را نسبت به احتمال بارداری مشکوک کند؛ اما این نشانه‌ها همیشه قابل اعتماد نیستند. در چنین شرایطی، اغلب نیاز به روش‌های تشخیصی معتبرتری مانند آزمایش خون یا سونوگرافی احساس می‌شود. در این صورت، این سؤال مطرح می‌شود که برای تشخیص بارداری آزمایش خون بهتر است یا سونوگرافی؟ واقعیت این است که آزمایش خون، به ویژه در روزهای ابتدایی بارداری، دقت بالاتری دارد و می‌تواند حتی مقادیر کم هورمون hCG را شناسایی کند.
در مقابل، سونوگرافی اطلاعات کاملی درباره وضعیت جنین، محل قرارگیری و سلامت او ارائه می‌دهد؛ اما سونوگرافی در هفته اول قادر به تشخیص قطعی بارداری نخواهد بود. در ادامه، نگاهی دقیق‌تر به مراحل انجام و مزایای هر یک از این روش‌ها خواهیم داشت.
بررسی آزمایش خون برای تشخیص بارداری
برای تشخیص بارداری، دو نوع آزمایش خون وجود دارد که هرکدام ویژگی‌های خاص خود را دارند:
- آزمایش خون hCG کیفی: این آزمایش تنها به شما پاسخ می‌دهد که آیا هورمون hCG در بدن شما وجود دارد یا خیر.
- آزمایش خون hCG کمی: در این آزمایش، مقدار دقیق هورمون hCG در خون اندازه‌گیری می‌شود. این تست نه‌تنها نشان می‌دهد که بارداری وجود دارد، بلکه می‌تواند میزان رشد و پیشرفت بارداری را نیز بررسی کند.
اگر نتیجه آزمایش hCG شما کمتر یا بیشتر از سطح معمول باشد، ممکن است پزشک تصمیم بگیرد آزمایش‌های اضافی دیگری برای بررسی دقیق‌تر وضعیت شما انجام دهد. این آزمایش‌ها می‌توانند شامل تکرار آزمایش hCG در روزهای آینده یا استفاده از سونوگرافی (اولتراساند) باشند.
نحوه انجام آزمایش خون
تشخیص بارداری با آزمایش خون یکی از مطمئن‌ترین راه‌هاست که اغلب در مراحل ابتدایی بارداری مورد استفاده قرار می‌گیرد. این فرآیند به شکل زیر انجام می‌شود:
- آماده‌سازی برای آزمایش
برای انجام این نوع آزمایش خون، لازم نیست فرد اقدامات خاصی مانند نخوردن غذا یا نوشیدنی را انجام دهد.
- فرآیند خون‌گیری
در این روند، کارشناس آزمایشگاه با استفاده از سرنگ، مقدار کمی خون از ورید بازوی فرد می‌گیرد. خون‌گیری اغلب با درد یا ناراحتی کمی همراه است و پس از آن فرد می‌تواند فعالیت‌های عادی خود را از سر بگیرد.
- آزمایش سطح هورمون hCG
بعد از گرفتن نمونه خون، آن را به آزمایشگاه منتقل می‌کنند تا سطح هورمون hCG بررسی شود. این هورمون که به‌عنوان شاخص اصلی بارداری شناخته می‌شود، تنها زمانی در بدن شروع به ترشح می‌کند که لقاح صورت گرفته باشد. میزان hCG در روزهای ابتدایی بارداری به سرعت افزایش می‌یابد و آزمایشگاه با اندازه‌گیری دقیق این مقدار، می‌تواند وجود بارداری را تشخیص داده و حتی زمان تقریبی آن را برآورد کند.
مزایای انجام آزمایش خون
آزمایش خون، به‌عنوان بهترین روش تشخیص بارداری، مزایای بسیاری دارد که آن را به انتخابی محبوب و قابل اعتماد تبدیل کرده است:
- اندازه‌گیری دقیق hCG: کمک به ارزیابی وضعیت بارداری و تخمین سن بارداری.
- تشخیص بارداری خارج از رحم: توانایی شناسایی تغییرات غیرطبیعی سطح hCG و تشخیص بارداری خارج از رحم.
- مناسب برای دوره‌های نامنظم: گزینه‌ای مطمئن برای افرادی که قاعدگی‌های نامنظم دارند.
بررسی سونوگرافی برای تشخیص بارداری
در مراحل اولیه بارداری، سونوگرافی ممکن است تنها نشان‌دهنده ضخامت افزایش یافته دیواره رحم باشد که برای تأیید قطعی بارداری کافی نیست. در این شرایط، پزشک توصیه می‌کند که سونوگرافی دوباره پس از چند هفته انجام شود تا تغییرات و پیشرفت‌های بیشتر در وضعیت بارداری بررسی گردد. با این حال، از هفته چهارم به بعد، سونوگرافی می‌تواند اطلاعات دقیق‌تری ارائه دهد و تشخیص بارداری با اطمینان بیشتری انجام گیرد.
نحوه انجام سونوگرافی اولیه
تشخیص بارداری با سونوگرافی به دو روش اصلی انجام می‌شود:
- سونوگرافی واژینال: در این سونوگرافی، دستگاه مبدل به آرامی داخل واژن قرار داده می‌شود تا امواج صوتی را به سمت اندام‌های داخلی ارسال کرده و بازتاب آن‌ها را دریافت کند. این روش اغلب در اوایل بارداری کاربرد دارد؛ زیرا می‌تواند تصاویر دقیق‌تری نسبت به سونوگرافی شکمی ارائه دهد. در مواردی که بررسی از طریق شکم وضوح کافی نداشته باشد، پزشک ممکن است انجام سونوگرافی واژینال را توصیه کند.
- سونوگرافی شکمی (ابدومینال): در سونوگرافی ترانس شکمی، تصویر‌برداری با حرکت دادن مبدل روی سطح شکم انجام می‌شود. هنگام انجام این سونوگرافی، شما روی تخت دراز می‌کشید و شکمتان باید نمایان باشد. تکنسین مقداری ژل شفاف روی پوست شکم می‌زند تا تماس بهتری بین مبدل و پوست برقرار شده و امواج صوتی راحت‌تر منتقل شوند. پس از آن، مبدل به آرامی روی شکم حرکت می‌کند و امواج صوتی بازتاب شده از اندام‌های داخلی به‌صورت تصویر روی مانیتور نمایش داده می‌شود.
در هر دو روش، دستگاه سونوگرافی با استفاده از امواج صوتی با فرکانس بالا، تصاویر داخلی رحم را تولید می‌کند. پزشک با بررسی این تصاویر می‌تواند اطلاعات مهمی از جمله وجود ساک حاملگی، موقعیت جنین یا ضربان قلب را ارزیابی کند.
مزایا و معایب سونوگرافی
سونوگرافی که به عنوان یک روش تکمیلی به آزمایش خون اضافه می‌شود، مزایای زیادی دارد:
- اطمینان از سلامت جنین: سونوگرافی رشد، قلب و اندام‌های جنین را بررسی می‌کند تا از سلامت آن اطمینان حاصل شود.
- تشخیص ناهنجاری‌ها: سونوگرافی در هر سه ماهه بارداری می‌تواند ناهنجاری‌های ژنتیکی یا مشکلات رشدی جنین را شناسایی کند.
- تعیین جنسیت جنین: سونوگرافی اغلب در هفته‌های 18 تا 20 برای تعیین جنسیت جنین انجام می‌شود.
- مشخص کردن تاریخ زایمان: اندازه‌گیری‌های دقیق سونوگرافی به تخمین تاریخ دقیق زایمان کمک می‌کند.
- بررسی محل قرارگیری جفت: سونوگرافی می‌تواند موقعیت جفت را بررسی کرده و در صورت نیاز به مدیریت مشکلات کمک کند.
- بررسی مایع آمنیوتیک: سونوگرافی میزان مایع آمنیوتیک کیسه آب را برای شناسایی مشکلات احتمالی بررسی می‌کند.
از آنجا که سونوگرافی از امواج صوتی به جای اشعه ایکس استفاده می‌کند، روشی ایمن‌تر برای بررسی بارداری محسوب می‌شود. متخصصان بیش از ۳۰ سال است که هیچ خطری مرتبط با سونوگرافی گزارش نکرده‌اند.
مقایسه دقت و هزینه آزمایش خون و سونوگرافی
همان‌طور که اشاره شد، آزمایش خون اولین روش روش دقیق تشخیص بارداری است. اما برای افزایش آگاهی شما، در جدول زیر مقایسه‌ای بین آزمایش خون و سونوگرافی از جنبه‌های مختلف مانند دقت، نوع اطلاعات ارائه‌شده، زمان دریافت نتیجه و هزینه آورده شده است:
| ویژگی‌ها | آزمایش خون بارداری | سونوگرافی بارداری |
|---|---|---|
| دقت در تشخیص بارداری | حدود 99٪ – حتی مقادیر پایین hCG را تشخیص می‌دهد | حدود 95٪ – به‌ویژه بعد از هفته 18 بارداری |
| زمان دریافت نتیجه | پس از چند روز از طریق آزمایشگاه | فوری، بلافاصله بعد از انجام سونوگرافی |
| تشخیص محل بارداری | ندارد – فقط وجود hCG را نشان می‌دهد | دارد – موقعیت جنین، جفت و بارداری خارج رحم را مشخص می‌کند |
| تخمین سن بارداری | با استفاده از میزان hCG (نسبی و تقریبی) | با دقت بیشتر از طریق اندازه‌گیری جنین |
| هزینه | پایین‌تر | بالاتر |
بهترین زمان انجام هر روش
برای تشخیص بارداری، هر دو روش آزمایش خون و سونوگرافی از اهمیت ویژه‌ای برخوردارند؛ اما زمان‌بندی انجام هر یک از این روش‌ها می‌تواند نقش مهمی در دقت تشخیص داشته باشد.
آزمایش خون می‌تواند بارداری را در مراحل اولیه‌تر و حتی قبل از تأخیر در قاعدگی تشخیص دهد؛ زیرا این آزمایش قادر است سطح هورمون hCG را در خون اندازه‌گیری کرده و حتی مقادیر پایین این هورمون را شناسایی کند. بنابراین، اگر علائم بارداری را تجربه می‌کنید و شک دارید که آیا باردار هستید یا نه، انجام آزمایش خون حدود 10 تا 14 روز پس از لقاح می‌تواند دقیق‌ترین نتیجه را ارائه دهد.
اما سونوگرافی به‌عنوان یک روش مکمل، در هفته‌های اولیه بارداری می‌تواند اطلاعات دقیقی درباره وضعیت حاملگی ارائه دهد. در هفته‌های ۴ تا ۵ بارداری، سونوگرافی از طریق واژن قادر است توده بارداری را با دقت بیشتری شناسایی کند، در حالی که سونوگرافی از طریق شکم اغلب از هفته‌های ۵ تا ۶ بارداری به‌طور موثرتری برای این منظور استفاده می‌شود.
خدمات آلفاطب در زمینه تشخیص بارداری در منزل
اگر به دنبال راهی آسان، سریع و مطمئن برای تشخیص بارداری هستید، آلفاطب در کنار شماست. این مجموعه با همکاری بهترین پزشکان زنان و ماما، خدمات تشخیص بارداری را در منزل و در هر ساعتی از شبانه‌روز به شما ارائه می‌دهد.
چه در مرحله‌ی مشکوک بودن به بارداری باشید و چه در مراحل اولیه، پزشکان آلفاطب با حضور در محل شما، آزمایش خون تخصصی برای تشخیص هورمون hCG را انجام می‌دهند. در صورت مثبت بودن نتیجه، می‌توانید در خانه و در آرامش، سونوگرافی بارداری را نیز انجام دهید و از وضعیت جنین خود مطمئن شوید. این خدمات به‌ویژه برای مادرانی که باید از محیط‌های شلوغ و آلوده دور بمانند، گزینه‌ای ایده‌آل است.
برای رزرو نوبت یا مشاوره با پزشک، همین حالا با آلفاطب تماس بگیرید و یک قدم مطمئن به‌سوی سلامتی و آرامش بردارید. 02126851095 – 09124885082
