تقریبا نزدیک 50 درصد زنان در جهان حداقل یک بار در طول عمر خودشان عفونت ادراری را تجربه کرده اند. این نوع عفونت به علت فعالیت باکتری، قارچ ها و ویروس ها اتفاق می افتد. عفونت ادراری در زنان شایع تر از عفونت ادراری در آقایان است. دلیل این موضوع هم ساختار سیستم تناسلی بانوان و کوتاه بودن پیشابراه آن ها نسبت به آقایان است. شناخت علائم عفونت ادراری در زنان بهترین راه برای درمان به موقع این مشکل میباشد.
افرادی که بدانند که علائم عفونت ادراری در زنان چیست؟می توان به موقع عفونت را درمان و به پزشک مراجعه کنند. در صورتی که متوجه علائم عفونت ادراری در بدن خود شده اید، می توانید با مجموعه پزشکی آلفاطب برای تماس و مشاوره رایگان در ارتباط باشید. مرکز خدمات پزشکی آلفاطب امکان اعزام متخصص اورولوژی در منزل و همچنین انجام آزمایش های تشخیصی عفونت ادراری را فراهم کرده است.
عفونت ادراری در زنان چیست؟
دستگاه ادراری زنان شامل مثانه، کلیه ها و حالب ها هستند که عفونت می تواند در هر یک از آن ها رخ دهد. به طور کلی، عفونت ادراری در زنان(Urinary tract infection) معمولا توسط باکتری ها ایجاد می شود، به ندرت می توان شاهد تاثیر قارچ ها و ویروس ها برای عفونت ادراری بود. باکتری هایی که وارد دستگاه ادراری می شوند، می توانند ابتدا مثانه را درگیر کنند. اما در اثر عدم درمان عفونت ادراری در زنان، احتمال اینکه عفونت مثانه به کلیه ها نیز سرایت کند، وجود دارد. از این رو تشخیص و درمان به موقع این بیماری در زنان بسیار حائز اهمیت است و علائم عفونت ادراری در بانوان نیز باید جدی گرفته شود.
علت عفونت ادراری در زنان
مطابق با آمار موجود در جهان، حدود 25 تا 40 درصد از زنان دارای سن 20 تا 40 سال با مشکل عفونت ادراری در زنان و دستگاه تناسلی مواجه می شوند. عفونت ادراری دارای تنوع زیادی است، اما شایع ترین این نوع عفونت UT1 می باشد. زنان به دلیل داشتن سیستم تناسلی با پیشابراه کوتاه 50 درصد بیشتر از مردان در معرض ابتلا به عفونت قرار می گیرند. عوامل زیادی می توانند ریسک ابتلا به عفونت ادراری در خانم ها را افزایش دهند. از این رو باید حتما بدانید که علت عفونت ادراری در زنان چیست؟و با توجه به این علل، به فکر درمان به موقع و پیشگیری باشید.
بارداری
بانوان باردار به دلیل داشتن یک جنین در رحم خود که مدام به مثانه فشار وارد می کند، بیشتر در معرض ابتلا به عفونت ادراری هستند. با توجه به تغییراتی که در بدن بانوان رخ می دهد، بارداری می تواند ریسک ابتلا به عفونت ادراری را افزایش دهد. از این رو بانوان باردار باید مراقبت بیشتری از خودشان داشته باشند.
دیابت
یکی از عواملی که می تواند ریسک ابتلا به عفونت ادراری در زنان را افزایش دهد، دیابت است. دیابت باعث تضعیف سیستم ایمنی بدن شده و اجازه نمی دهد که بدن به صورت اصولی با باکتری ها و عوامل عفونت زا مبارزه کند. از این رو افرادی که دارای دیابت نوع 2 هستند، بیشتر از سایر افراد با عفونت ادراری مواجه می شوند.
تماس با اسپرم
اسپرم یا مایع منی که در هنگام رابطه جنسی احتمال تماس با آن هست، می تواند علت عفونت ادراری در زنان باشد. برخی از بانوان به اسپرم حساسیت دارند و پس از گذشت 30 دقیقه از زمان تماس با آن با مشکل سوزش در ناحیه واژن مواجه می شوند.
رابطه جنسی
فشاری که به ناحیه مثانه در حین رابطه جنسی وارد می شود، ممکن است باکتری های موجود در ناحیه مقعد را به مثانه منتقل کرده و باعث عفونت ادراری شود. معمولا توصیه می شود که بانوان پس از اتمام رابطه جنسی، حتما ادرار کنند که احتمال عفونت ادراری در آن ها به حداقل ممکن برسد.
نحوه شستن اشتباه
شستشوی بدن پس از اجابت مزاج و ادرار کردن مهم است. اما باید با نحوه شستشوی ناحیه واژن و ادراری خود آشنایی داشته باشید. باید حتما دستان شما در هنگام شستشوی ناحیه ادراری تمیز باشند. در غیر این صورت به راحتی باکتری ها و ویروس ها را به مثانه منتقل و باعث عفونت ادراری خواهید شد.
کاهش سطح استروژن
پس از یائسگی و یا شرایط خاص بیماری، احتمال اینکه سطح استروژن در بدن بانوان کاهش پیدا کند، وجود دارد. در چنین شرایطی استروژن باعث تغییر باکتری های طبیعی در واژن شده که این امر خطر عفونت ادراری در بانوان را چندین برابر افزایش می دهد.
پس از یائسگی، کاهش سطح استروژن باعث تغییر باکتری های طبیعی در واژن می شود که این امر خطر UTI را افزایش می دهد.
علائم عفونت ادراری در زنان
یکی از بهترین راه های تشخیص به موقع عفونت ادراری، توجه به علائم آن است. ممکن است برخی از بانوان به ویژه در هنگام ابتلا به عفونت ادراری خفیف هیچ علائم خاصی را تجربه نکنند. اما در صورت شدت گرفتن این بیماری، احتمال بروز یک سری علائم خاص نیز وجود دارد. علائم عفونت ادراری در زنان بسته به اینکه عفونت در کدام ناحیه از سیستم ادراری اتفاق افتاده است، متفاوت می باشد.
عفونت ادراری در زنان در مجاری ادراری فوقانی و مجاری ادراری تحتانی رخ می دهد. هر کدام از این عفونت ها دارای علائم متفاوتی اند که توجه به آن ها مهم است. اگرچه معمولا عفونت در ناحیه مثانه و مجاری ادراری دیده می شود، اما احتمال سرایت عفونت به ناحیه فوقانی یعنی کلیه ها وجود دارد.
بسته به محل عفونت ممکن است علائم متفاوتی مشاهده شود که شایع ترین آن، درد لگن است. معمولا بانوان دارای عفونت ادراری، درد خاصی را در مرکز لگن و استخوان شرمگاهی تجربه می کنند. تغییر رنگ ادرار و بوی بد آن نیز می تواند نشان دهنده عفونت ادراری در زنان باشد.
علائم عفونت ادراری زنان در مجاری ادراری فوقانی یا پیلونفریت حاد
عفونت ادراری در ناحیه فوقانی یعنی کلیه ها، می تواند به دلیل سرایت کردن باکتری ها به داخل کلیه اتفاق می افتد. عفونت ادراری فوقانی جزء بیماری های خطرناک بوده که ممکن است منجر به یوروسپسیس که باعث کاهش ناگهانی فشار خون، شوک و مرگ می شود، گردد.
این عفونت از طریق مثانه به کلیه ها سرایت می کند و نیاز به مراقبت جدی پزشک دارد. علائم عفونت ادراری زنان در ناحیه فوقانی یا پیلونفریت حاد می توانند کل بدن را درگیر کنند. این علائم نه تنها بسیار آشکارتر هستند، بلکه معمولا ناتوان کننده نیز می باشند. در ادامه به علائم عفونت کلیه در زنان اشاره می کنیم:
- کمردرد یا درد در ناحیه پهلو
- لرزش بدن
- تببسیار شدید
- حالت تهوع و استفراغ
علائم عفونت ادراری زنان در مجاری ادراری تحتانی یا سیستیت
شایع ترین عفونت ادراری در زنان، عفونتی است که دستگاه تحتانی ادرار یعنی مثانه و مجاری ادراری را درگیر کند. این نوع عفونت زمانی اتفاق می افتد که باکتری وارد مجرای ادراری شود و عفونت را به همراه داشته باشد. علائم عفونت ادراری زنان در ناحیه تحتانی معمولا بسیار ضعیف هستند؛ اما می توانند علائمی را همچون موارد زیر ایجاد کنند:
- مشاهده خون در ادرار
- تکرر ادرار همراه با درد
- احساس فشار در لگن
- درد در زیر شکم
- دفع ادرار به همراه سوزش ادرار
- بی اختیاری ادراری
درمان عفونت ادراری در زنان
درمان عفونت ادراری در زنان چگونه است؟ بسیاری از افرادی که متوجه عفونت ادراری در زنان و علائم آن شده اند، به دنبال راهی برای درمان این مشکل هستند. به طور کلی، درمان عفونت ادراری بستگی به نوع عفونت ادراری ایجاد شده و روش های تشخیصی آن دارد. بهتر است که در ابتدا آزمایشات تشخیصی مناسب برای اینکه نوع عفونت تشخیص داده شوند، انجام شود و سپس با توجه به ارگانیسمی که باعث عفونت می شود، مراحل درمان عفونت ادراری در زنان انجام گردد.
تشخیص و نکات قبل از درمان عفونت ادراری در زنان
قبل از درمان عفونت ادراری در زنان و مصرف داروهای مختلف، باید ابتدا مشکل زنان تشخیص داده شود. تشخیص عفونت ادراری در زنان بسته به اینکه عفونت در ناحیه فوقانی اتفاق افتاده باشد یا تحتانی متفاوت است.
- تشخیص عفونت ادراری ناحیه تحتانی
در صورتی که پزشک مشکوک به عفونت ادراری ناحیه تحتانی باشد با انجام آزمایش خون و ادرار به راحتی می تواند این نوع عفونت را تشخیص دهد. به ندرت نیاز به انجام آزمایشات خاص مانند پیلوگرام داخل وریدی، سونوگرافی و … است. مگر اینکه فرد به عفونت های ادراری مکرر مبتلا باشد که برای تشخیص علت باید حتما سونوگرافی کلیه و مجاری ادرار و سیستوسکوپی که در آن یک لوله نازک کل مجاری ادرار را بررسی می کند، انجام شود.
- تشخیص عفونت ادراری ناحیه فوقانی
در صورتی که پزشک مشکوک به عفونت ادراری فوقانی باشد، ممکن است علاوه بر آزمایش ادرار از شما درخواست کند که شمارش کامل خون یا آزمایش CBC و کشت خون را انجام دهید. در این صورت پزشک می تواند مطمئن شود که عفونت به داخل خون شما سرایت نکرده است.
- تشخیص عفونت ادراری مزمن (مکرر)
اکثر عفونت های ادراری مثانه پس از درمان از بین می رود. فقط بعضی از افراد ممکن است به عفونت ادراری مزمن مبتلا شوند. این نوع عفونت یا پس از درمان به طور کامل از بین نمی رود، یا اینکه عود می کند. در صورتی که افراد عفونت ادرار مکرر و عود کننده را تجربه کنند، باید حتما با آزمایشات مربوط به ناهنجاری و انسداد دستگاه ادراری را انجام دهند. در این صورت اگر ناهنجاری خاصی در مجاری ادرار باشد، برطرف خواهد شد.
پیشگیری از عفونت ادراری در زنان
پیشگیری از عفونت ادراری در زنان بهترین راه برای جلوگیری از شدت گرفتن این بیماری و عفونت های مکرر است. اگر به درستی از خودتان مراقبت کنید و سیستم ایمنی قوی داشته باشید، به راحتی به عفونت ادراری مبتلا نخواهید شد. در ادامه به راه های دیگر پیشگیری از عفونت ادراری در بانوان اشاره می کنیم.
- هر روز به اندازه کافی آب و مایعات میل کنید تا ادرار رقیقی داشته باشید.
- مصرف روزانه ویتامین سی می تواند باعث اسیدی کردن ادرار شده و رشد بعضی از باکتری ها را به حداقل برساند. از این رو از مکمل ها و منابع حاوی ویتامین سی استفاده کنید.
- هر زمانی که احساس ادرار داشتید، ادرار کنید. هرگز ادرار را در مثانه خودتان نگه ندارید.
- واژن خود را از سمت جلو به عقب پاک نمایید. چرا که ممکن است باکتری های اطراف مقعد وارد واژن شوند.
- قبل و بعد از رابطه جنسی حتما ادرار کنید. همچنین پس از اتمام رابطه، ناحیه تناسلی خود را تمیز کنید.
- از شورت نخی و نسبتا گشاد و آزاد استفاده نمایید.
- از مواد مراقبتی ناحیه واژن و تناسلی عطردار استفاده نکنید.
عفونت ادراری در زنان چه تفاوتی با عفونت واژن دارد؟
عفونت ادرار و عفونت واژن هر دو جزء عفونت های شایع در زنان هستند. علائم این دو عفونت بسیار به هم شبیه اند و همین موضوع باعث شده تا برخی از بانوان دو عفونت واژن و ادرار را اشتباه بگیرند. به طور کلی، با وجود علائم مشابه عفونت ادراری در زنان و عفونت واژن، این دو بیماری دارای علائم متفاوتی اند. معمولا افرادی که عفونت واژینال را تجربه می کنند، احساس بوی بد و خارش در ناحیه داخلی واژن دارند. اما عفونت ادراری با احساس سوزش به ویژه در هنگام ادرار کردن به وجود می آید. بویی که از خود ادرار ساطع می شود، نشان دهنده عفونت ادراری است. با توجه به این تفاوت ها، می توانید این دو عفونت را از یکدیگر تشخیص دهید.
تشخیص و درمان عفونت ادراری در زنان توسط مرکز خدمات پزشکی آلفاطب
عفونت ادراری در زنان یکی از شایع ترین بیماری ها است که متاسفانه باید بگوییم که بسیاری از خانم ها با آن مواجه می شوند. برای جلوگیری از رشد باکتری ها در ناحیه تناسلی خود باید آن ناحیه را همیشه خشک نگه دارید. مرطوب نگه داشتن ناحیه تناسلی می تواند بستر مناسبی را برای فعالیت باکتری ها و ارگانیسم های مختلف به وجود آورد. با مشاهده علائم عفونت ادراری در زنان و شناخت علت بروز این مشکل، می توانید متوجه شوید که عفونت ادراری در زنان باعث چه میشود؟ و باید چگونه آن را درمان کنید.
مرکز خدمات پزشکی آلفاطب، ارائه کننده انواع خدمات شبانه روزی به زنان عزیز است. اگر با علائم عفونت ادراری در زنان مواجه شده اید و نیاز به خدمات پزشکی و پرستاری در محل در هر ساعت از شبانه روز دارید، می توانید از خدمات مجموعه پزشکی درمانی آلفاطب کمک بگیرید. این مجموعه تمامی آزمایش های پزشکی را با تجهیزات پیشرفته انجام می دهد و در کوتاه ترین زمان ممکن نتایج مربوط به آزمایشات را به شما تحویل خواهد داد. همچنین اعزام پرستار، سالمند، کودک و بیمار در منزل و بیمارستان نیز انجام می شود. با توجه به اینکه تشخیص و درمان عفونت ادراری در زنان برای جلوگیری از شدت گرفتن آن مهم است، توصیه می کنیم که حتما از خدمات پزشکی این مجموعه برای مشورت با پزشک متخصص مجاری ادراری استفاده کنید.